
نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”
تعویض مفصل ران نوعی عمل جراحی است که به تعویض مفصل لگن هم معروف است. در عمل جراحی تعویض مفصل ران پزشک جراح ارتوپد، مفصل ران بیمار را که خراب شده است برداشته و به جای آن یک مفصل مصنوعی میگذارد.
هدف عمده تعویض مفصل ران از بین بردن دردی است که در مفصل ران بوجود آمده است. این عمل جراحی در بیمارانی انجام میشود که به علل مختلف دچار آسیب و تخریب شدید و غیر قابل برگشت مفصل شده اند.
برای مطالعه مقالات بیشتر در مورد کلیه مشکلات لگن و بخصوص تعویض مفصل لگن و ران میتوانید به این صفحه مراجعه کنید.
فهرست مطالب .
مفصل ران به چه عللی خراب میشود
شایعترین علت خراب شدن مفصل ران آرتروز یا ساییدگی مفصل است. ساییدگی مفصل در همه انسان ها با شدت و ضعف متفاوت و با بالارفتن سن ایجاد میشود ولی در بعضی شرایط زودتر بوجود میاید.
مهمترین علل ساییدگی مفصل ران عبارتند از:
- سیاه شدن سر استخوان ران یا نکروز سر استخوان ران میتواند موجب ساییده شدن زود هنگام این مفصل در سنین جوانی یا میانسالی شود. این بیماری معمولا در کسانی ایجاد میشود که از داروهای موسوم به کورتون استفاده میکنند. مصرف این داروها میتواند موجب کاهش خونرسانی به سر استخوان ران و در نتیجه سیاه شدن آن شود
- دیسپلازی استابولوم نوعی تغییر شکل حفره استابولوم است که میتواند موجب شود فرد در سنین حدود ۵۰-۳۰ سالگی دچار تخریب و ساییدگی مفصل ران شود. این بیماری موجب نیمه دررفتگی مفصل ران میشود
- در رفتگی مادرزادی مفصل ران میتواند موجب آرتروز مفصل ران شود. در این بیماری سر استخوان ران از بدو تولد در جای اصلی خود یعنی درون حفره استابولوم نیست
- ایمپینجمنت و گیر کردن سر استخوان ران و حفره استابولوم هم میتواند از علل آرتروز زودرس مفصل ران باشد
- بد جوش خوردن شکستگی های استابولوم میتواند موجب تخریب و ساییدگی مفصل ران شود
ابتلا به بعضی انواع روماتیسم مانند آرتریت روماتوئید و یا اسپوندیلیت انکیلوزان میتواند موجب خراب شدن مفصل ران شود.
همه بیماری هایی که ذکر شد میتوانند موجب خراب شدن مفصل ران شوند در حدی که بیمار را نیازمند به انجام جراحی تعویض مفصل ران کند.
در حین عمل جراحی تعویض مفصل ران چگونه این مفصل برداشته میشود
مفصل ران از کنار هم قرار گرفتن دو استخوان بوجود میاید. در قسمت بالا حفره استابولوم قرار دارد که قسمتی از لگن خاصره است. این حفره بشکل تقریبی یک نیمکره است. در داخل حفره استابولوم سر استخوان ران قرار گرفته است.
سر استخوان ران بالاترین قسمت استخوان ران است که به شکل گرد و کروی است. وقتی مفصل ران به علت آرتروز و یا روماتیسم خراب میشود معمولا هم قسمت کاسه ای یعنی حفره استابولوم و هم قسمت کروی یعنی سر استخوان ران هر دو خراب میشوند.
در حین عمل جراحی پزشک معالج با استفاده از رنده های مخصوصی داخل حفره استابولوم را میتراشد. با این کار غضروف های باقیمانده و استخوان های اضافه از درون حفره خارج شده و شکل آن کاملا بصورت یک نیمکره کامل در میاید.
در قسمت ران هم پزشک معالج سر استخوان ران را از بدن خارج میکند. بین سر استخوان ران و تنه استخوان ران یک قسمت نازک تر به نام گردن استخوان ران وجود دارد. در حین جراحی تعویض مفصل ران، گردن استخوان ران با استفاده از اره های ارتوپدی خاصی بریده شده و سپس سر استخوان ران خارج میگردد.
در مرحله بعد پزشک جراح ارتوپد در داخل حفره تراشیده شده استابولوم یک کاسه فلزی و یا پلاستیکی قرار داده و بر روی باقیمانده گردن استخوان ران یک سر مصنوعی را قرار میدهد و این دو را در درون هم جای میدهد تا مانند یک مفصل حرکت کنند و به این طریق مفصل مصنوعی لگن در محل خود جای میگیرد.
عمل جراحی تعویض مفصل ران چگونه انجام میشود
در زیر سه فیلم نمایش داده میشود که سه مرحله از یک جراحی تعویض مفصل ران را نشان میدهد. این سه مرحله عبارتند از :
- کنار زدن پوست و عضلات و رسیدن به مفصل
- آماده کردن استخوان لگن و کارگذاشتن کاسه
- آماده کردن قسمت ران و کار گذاشتن سر و دسته
وقتی پزشک مطمئن شد که اندازه سر و گردن و دسته مناسب بیمار است آنها را خارج کرده و دسته اصلی را در داخل استخوان ران قرار داده، سر را بر روی گردن فلزی گذاشته و سپس سر را در درون کاسه پلی اتیلنی قرار میدهد.
تعویض مفصل ران چه کمکی به بیمار میکند
عمل جراحی تعویض مفصل ران حداقل چهار فایده عمده دارد و به چهار طریق میتواند به بیمار کمک کند.
این جراجی میتواند درد مفصل ران در ناحیه لگن را از بین ببرد.
عمل جراحی تعویض مفصل ران میتواند محدودیت حرکتی مفصل ران را تا حدود زیادی مرتفع کند و کوتاهی پا را بطور کامل و یا تا حدود زیادی برطرف کند. این عمل جراحی همچنین میتواند لنگش بیمار را به نحو چشمگیری بهبود بخشد.
نمونه هایی از اعمال جراحی تعویض مفصل ران
در فیلم زیر دکتر منصوری نمونه هایی از اعمال جراحی تعویض مفصل ران را که در سال های قبل انجام داده برای شما توضیح میدهد. در این توضیحات خواهید دید که در این جراحی چگونه مفصل آسیب دیده ران با یک مفصل مصنوعی جایگرین میشود.
همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.
این مقاله چقدر مفید بود ؟
لطفا در زیر امتیاز بدهید