
نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”
تصویربرداری های پزشکی از مهمترین بررسی های پارا کلینیکی هستند که به تشخیص بیماری کمک میکنند. این تصویربرداری ها به روش های گوناگونی صورت میگیرند.
از لحاظ تاریخی اولین روش تصویربرداری پزشکی استفاده از رادیوگرافی ساده بوده است. در این روش، تصویر بدست آمده بر روی فیلمی ظاهر میشود که در ظاهر مانند فیلم های قدیمی سیاه و سفید بوده و رنگی در آن بکار نرفته است. مورد استفاده عمده رادیوگرافی ساده، دیده استخوان ها است.
در کنار رادیوگرافی ساده نوعی رادیوگرافی مکمل بوجود آمده که به آن عکس برداری رنگی میگویند. در این روش پزشک متخصص رادیولوژی ابتدا ماده خاصی را به بدن تزریق میکند یا این ماده به بیمار داده میشود تا خورده شود.
به این ماده در اصطلاح پزشکی رنگ میگویند. پس از آن از بیمار عکسبرداری انجام میشود. رنگی که به بیمار داده میشود در ظاهر رنگی نیست بلکه از ماده ای ساخته شده که اشعه ایکس از آن عبور نمیکند.
بنابراین در عکسبرداری رنگی پزشک میتواند رنگ بصورت سایه ای مجرا در تصویر ببیند. چون رنگ داده شده به بیمار شکل عضوی را میگیرد که رد آن قرار گرفته است پزشک بدین وسیله میتواند شکل عضور را در تصویر ببیند.
این نوع روش های تکمیلی تصویربرداری بتدریج در بین مردم به عکسبرداری رنگی معروف شد. در واقع فیلم تهیه شده از این روش ها هم سیاه و سفید و خاکستری است و در نتیجه نهایی کار، رنگی دیده نمیشود.
با پیشرفت فن آوری، در چند دهه اخیر روش های تصویر برداری جدیدتری مورد استفاده قرار گرفته است که از آن جمله میتوان به سی تی اسکن، ام آر آی، سونوگرافی و اسکن رادیوایزوتوپ استفاده کرد. گاهی اوقات مردم به این روش های تصویر برداری هم عکسبرداری رنگی میگویند.
با توجه به توضیحات ذکر شده مشخص است که استفاده از روش های تکمیلی تصویربرداری، فقط در بعضی موارد و برحسب اینکه پزشک معالج به دنبال پیدا کردن چه ضایعه ای باشد انجام میشود و اینگونه نیست که چون تصویر رنگی از تصویر سیاه و سفید بهتر است یا تلویزیون رنگی از سیاه و سفید بهتر است عکس برداری به اصطلاح رنگی هم از عکسبرداری معمولی یا سیاه و سفید بهتر باشد. ولی از روش های زیر هم میتوان به عنوان روش های مکمل رادیولوژی استفاده کرد.
معمول ترین روش های عکس برداری رنگی که در ارتوپدی از آنها استفاده میشود عبارتند از
- آنژیوگرافی
- ونوگرافی
- میلوگرافی
- آرتروگرافی
فهرست مطالب .
انواع عكس برداری رنگی كه در ارتوپدی استفاده میشوند كدامند
معمول ترین روش های عكس برداری رنگی كه در ارتوپدی از آنها استفاده میشود عكس برداری از شریان، ورید، مفصل و كانال نخاعی است كه در زیر در مورد آنها بحث خواهد شد.
آنژیوگرافی Angiography
در این روش ابتدا ماده خاصی به درون شریانی كه قصد تصویربرداری از آنرا داریم تزریق میكنیم. این ماده مانع از عبور اشعه ایكس شده و در واقع موجب میشود خون هم مانع عبور اشعه شده و در نتیجه سایه شریان حاوی خون بر روی فیلم دیده شود. از این روش برای دیدن شریان های آسیب دیده اندام استفاده میشود.
از آنژیوگرافی میتوان برای مشاهده پارگی شریان ها، انسداد آنها، گشاد شدن غیر طبیعی آنها و دیگر مشكلات مربوط به شریان ها استفاده كرد.
ونوگرافی Venography
در ونوگرافی ابتدا ماده خاصی به درون ورید یا سیاهرگی كه قصد تصویربرداری از آنرا داریم تزریق میكنیم. این ماده مانع از عبور اشعه ایكس شده و در واقع موجب میشود خون هم مانع عبور اشعه شده و در نتیجه سایه ورید حاوی خون مانند استخوان بر روی فیلم دیده شود. از این روش برای تشخیص لخته شدن خون در وریدهای عمقی استفاده میشود.
استفاده از این روش امروزه تقریبا جای خود را به سونوگرافی داپلر Doppler sonography داده است.
میلوگرافی Myelography
آرتروگرافی Arthrography
همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.
این مقاله چقدر مفید بود ؟
لطفا در زیر امتیاز بدهید