نوبت دهی

کرامپ و گرفتگی عضلانی ساق چیست

کرامپ عضلانی در ساق پدیده شایعی است. این وضعیت موجب احساس درد شدیدی در پشت ساق میشود که با انقباض شدید عضله و سفتی آن همراه است.
 
علت کرمپ ساق به درستی شناخته شده نیست ولی بعضی داروها و بعضی بیماری ها میوانند بروز آن را تسهیل کنند. نرمش های کششی عضلات پشت ساق در بسیاری اوقات میتوانند از کرامپ عضلانی ساق پیشگیری کنند.
 

کرامپ عضلانی ساق چیست

کرامپ عضلانی ساق دردی است که در عضلات پشت ساق و بر اثر انقباض و اسپاسم شدید آنها ایجاد میشود. در این پدیده گاهی عضلات کوچک کف پا هم دچار اسپاسم دردناک میشوند. درد کرامپ های عضلانی معمولا چند دقیقه طول میکشد.

البته گاهی چند ثانیه بوده و در مواردی هم تا ده دقیقه ممکن است ادامه یابد. شدت درد متغیر است ولی بعد از رفع اسپاسم عضلات تا ۲۴ ساعت حساس باقی میمانند یعنی در صورت فشار دادن آنها با دست درد میگیرند. کرامپ عضلات ساق معمولا در موقع استراحت بخصوص در شبها و موقع خواب بروز میکند به همین دلیل گاهی به آن کرامپ شبانه هم میگویند.

کرمپ ساق

کرامپ عضلانی ساق در چه کسانی ایجاد میشود

کرامپ عضلات ساق در هر کسی ممکن است بصورت گاهگاهی ایجاد شود ولی در بعضی افراد بیش از دیگران قابل مشاهده است.

این مشکل در افراد مسن بیشتر دیده میشود بطوریکه یک سوم افراد بالای ۶۰ سال و نیمی از افراد بالای ۸۰ سال بطور مکرر دچار آن میگردند. حدود نیمی از افرادی که کرامپ ساق دارند حداقل سه بار در هفته به آن مبتلا میشوند و در بعضی افراد بروز آن روزانه است.

 

علت و درمان كرامپ عضلانی ساق چیست

در غالب اوقات علت این مشكل نامشخص است. یك تئوری در این زمینه اینست كه كرامپ موقعی ایجاد میشود كه یك عضله در كوتاه ترین طول خود قرار گرفته و تحریك میشود تا باز با انقباض خود كوتاه تر شود. در این حال عضله دچار اسپاسم دردناك میشود.

در مواردی هم علت كرامپ عضلانی ساق مشخص است. مهمترین این علل عبارتند از

  • مصرف بعضی داروها مانند دیورتیك ها ( داروهای ادرار آور)، نیفدیپین، سایمتیدین، سالبوتامول، استاتین، تربوتالین، كلوفیبرات، پنی سیلامین، فنوتیازین و نیكوتینامیك اسید
  • خستگی مفرط عضله
  • كم آبی
  • عدم تعادل در میزان سدیم و پتاسیم خون
  • دیالیز كلیوی
  • ماه های آخر بارداری
  • كم كاری غده تیروئید
  • باریك شدن عروق ساق
  • مصرف زیاد الكل
  • بعضی بیماری های عصبی
  • سیروز كبدی، مسمومیت با سرب و یا ساركوئیدوز

 

درمان كرامپ عضلانی ساق چیست

در زمان حمله كرامپ، درد و اسپاسم معمولا با كشش و ماساژ مرتفع میشود. درد و حساسیت 24 ساعته بعد از كرامپ را میتوان با مصرف استامینوفن كاهش داد.

در صورتی كه كرامپ بصورت مكرر ادامه یافته و تكرار شود دوری از مشكلاتی كه در بالا ذكر شد میتواند احتمال بروز آن را كاهش دهد. انجام مداوم نرمش های كششی عضلات پشت ساق سه بار در روز هم ممكن است بتواند از شدت و یا تعداد حملات بكاهد.

برای انجام كشش عضلات پشت ساق به فاصله 90-60 سانتیمتر دور از یك دیوار و به طرف آن بایستید. در حالی كه كف پاها و پاشنه پاهای خود را بر روی زمین ثابت نگه داشته اید به طرف دیوار خم شوید بطوریكه در عضلات پشت ساق خود احساس كشش كنید.

این حالت را تا وقتی میتوانید حفظ كرده و سپس مجدد به حالت ایستاده و قائم برگردید. این حركت را روزی سه بار و هر بار چند مرتبه تكرار كنید. این نرمش ها برای اثر كردن نیاز به 4-2 هفته زمان دارند و در این مدت باید نرمش ها را بطور مداوم انجام داد.

در كسانی كه كرامپ شبانه دارند ممكن است استفاده از بریس مفید باشد. این بریس ها مچ پا را در وضعیتی نگه میدارند كه كف پا عمود بر ساق قرار میگیرد.

اگر هیچكدام از روش های فوق موثر واقع نشدند استفاده از یك قرص كینین قبل از خواب ممكن است شدت و یا تكرر حملات كرامپ شبانه را كاهش دهد. این دارو ممكن است عوارض خطرناكی داشته باشد و باید به توسط پزشك تجویز شود.

از داروهایی مانند دیلتیازم، وراپامیل، منیزیم، ویتامین ب، naftidrofuryl و orphenadrine هم در درمان كرامپ عضلانی ساق استفاده شده است.

 

مشاوره