این بیمار به توسط دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی” تحت درمان قرار گرفته است
بیمار خانم ۲۲ ساله ایست که به علت درد و لنگش مراجعه کرده است. وی ۱۲ سال قبل بدنبال سقوط از ارتفاع دچار شکستگی گردن استخوان ران راست میشود ولی متاسفانه به دلایلی تحت درمان قرار نمیگیرد. در زیر رادیوگرافی بیمار دیده میشود.
در تصویر رادیوگرافی بالا دیده میشود که سر استخوان ران راست در درون حفره استابولوم قرار دارد ولی بقیه قسمت های ران از آن کاملا جدا شده و به سمت بالا تغییر مکان داده اند.
سر استخوان ران گرچه در درون حفره استابولوم قرار دارد ولی شکل گرد و مدور خود را از دست داده و تراکم استخوانی آن بشدت کاهش یافته است. تراکم استخوان ران هم کاهش یافته است.
این کاهش تراکم و پوکی استخوان به این علت بوجود آمده که فشار کافی به استخوان ران وارد نشده است. استخوان برای قوی ماندن باید بطور مرتب تحت فشار و نیروهای خارجی قرار بگیرد که مهمترین آنها نیروی وزن است. وقتی که بیمار به هر علتی اندام تحتانی را به زمین فشار ندهد استخوان آن پوک میشود.
بیمار از درد و لنگش شدید و احساس ناپایداری و لقی در لگن سمت راست ناراحت بود. در معاینه حرکات ران راست برای بیمار درد ایجاد میکرد. راه رفتن این خانم جوان بسیار بد شکل بوده و عملا بدون استفاده از عصا نمیتوانست مدت زیادی راه برود.
شکستگی های گردن استخوان ران باید هر چه زودتر و سریعتر درمان شوند. تاخیر در حد چند روز هم میتواند برای بیمار مشکلات جدی را به همراه آورد.
گرچه در صورت مراجعه دیر هنگام بیماران باز هم در مواردی میتوان عمل جراحی را بصورت جااندازی و فیکس کردن محل شکستگی انجام داد ولی در این بیمار با توجه به جابجایی بسیار زیاد قطعات استخوانی، پوکی شدید استخوان ها، تغییر شکل سر استخوان ران و گذشت زمان بسیار زیاد که در نهایت موجب آسیب غضروف مفصل میشود، امکان جااندازی و فیکس کردن شکستگی عملا وجود ندارد.
برای درمان بیمار از عمل جراحی تعویض مفصل ران استفاده شد. در زیر رادیوگرافی بعد از جراحی بیمار دیده میشود.
همانطور که در تصویر بالا دیده میشود برای جاانداختن مفصل مصنوعی نیاز است تا استخوان ران به سمت پایین جابجا شود و برای پایین آمدن تنه استخوان ران نیاز است تا استخوان استئوتومی شود. به این معنا که تنه استخوان ران در قسمتی شکسته شود تا بتواند پایین بیاید. استخوان ران باید پایین بیاید تا سر مصنوعی که بر روی آن سوار میشود بتواند در مقابل حفره مصنوعی استابولوم قرار گرفته و در آن جاگیر شود.
استئوتومی تنه استخوان ران در این بیمار صورت گرفت و مفصل مصنوعی جایگزین شد. حدود سه ماه طول میکشد تا استخوان شکسته شده تنه استخوان ران جوش خورده و بیمار بتواند بر روی آن وزن بگذارد. پس بیمار تا سه ماه بعد از جراحی با عصای زیر بغل راه میرفت. بعد از گذشت سه ماه بیمار کم کم عصای خود را کنار گذاشته و شروع به راه رفتن کرد.
راه رفتن بیمار بدون درد بود ولی البته لنگش تا حدودی و تا مدتی همچنان وجود داشت. علت لنگش باقیمانده ضعف شدید عضلات لگن است که در مدت ۱۲ سال بتدریج ایجاد شده است. انجام نرمش های مخصوص لگن عضلات آنرا تقویت کرد بطوریکه بیمار توانست بعد از شش ماه دیگر بدون درد و لنگش حرکت کند. لنگش بیمار بطور کامل از بین رفت و وی توانست بعد از مدت ها مانند دیگر همسالان خود صاف و بدون استفاده از عصا و بدون درد راه برود.
در زیر دو تصویر رادیوگرافی لگن بیمار دیده میشود. اولین تصویر بعد از دو ماه و تصویر دوم بعد از چهار ماه از عمل جراحی است.
برای مطالعات بیشتر به “مجموعه مقالات تعویض مفصل ران” مراجعه کنید.
