نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”
مکانیسم شکستگی های لیسفرانک
شکستگی لیسفرانک با دو مکانیسم متفاوت ایجاد میشود. افتادن یک جسم سنگین روی پای شما درست در جلوی مچ پا میتواند این ضایعه را ایجاد کند .
مکانیسم دیگر گیر کردن پنجه پا در یک محل و پیچیدن مچ پا است مثلاً موقعی که پنجه پای شما در گودال کوچکی فرورفته و گیر میکند و شما به زمین میخورید. در این حال پا پیچ خورده و ضایعه ایجاد میشود.
گرچه این آسیب را شکستگی مینامند ولی در اکثر اوقات ضایعات این ناحیه بصورت شکستگی- دررفتگی Fracture Dislocation است. شکل اصلی ضایعه در این ناحیه جدا شدن متاتارس ها از استخوان های تارس یا میدفوت است.
این جدایی ممکن است به اشکال مختلف ایجاد شود. بعضی از متاتارس ها ممکن است در محل مفصل شدن با استخوان های تارس جابجا شوند ( به این شکل از ضایعات دررفتگی میگویند) و بعضی دیگر از متاتارس ها ممکن است دچار شکستگی شوند.
علائم شکستگی لیسفرانک
پشت پا در جلوی مچ متورم و دردناک میشود. خونمردگی در ناحیه بوجود میاید. راه رفتن بسیار مشکل میشود. در حالات خفیف، این ضایعه ممکن است با پیچ خوردگی مچ پا اشتباه شود و در حالات شدید، پا ممکن است بشدت تغییر شکل پیدا کرده، کوتاه و پهن شود. تشخیص ضایعه با کمک رادیوگرافی و سی تی اسکن است.
درمان شکستگی لیسفرانک
در حالات خفیف که استخوان ها جابجایی زیادی پیدا نکرده اند درمان شامل گچ گیری پا به مدت حدود شش هفته است. وقتی جابجایی در متاتارس ها وجود دارد باید با عمل جراحی دررفتگی ها و شکستگی ها جااندازی شده و قطعات استخوانی در محل آناتومیک خود به توسط پین یا پیچ فیکس شوند. بعد از جراحی معمولا پا به مدت ۸-۶ هفته گچ گرفته میشود.
در هر دو نوع درمان چه جراحی انجام شود یا نشود بعد از خارج کردن گچ بیمار باید تا مدتی از کفش های مخصوص با کف تقویت شده استفاده کند.
انجام نرمش های خاص برای افزایش دامنه حرکتی مفاصل پا و تقویت عضلات زیر نظر فیزیوتراپ یا پزشک معالج الزامی است. بیمار تا مدتی باید از انجام فعالیت های بدنی شدید اجتناب کند چون تا مدت ها پای صدمه دیده با کوچکترین ضربه ای ممکن است دوباره صدمه ببیند. پزشک معالج زمان برگشت شما به فعالیت های ورزشی را مشخص میکند.
