نوبت دهی

آسیب های رباط چیست و چگونه درمان میشود

رباط یا لیگامان نوار یا طناب بافتی محکمی است که دوسر آن به دو استخوان تشکیل دهنده یک مفصل متصل میشود. وظیفه رباط ها نگه داشتن استخوان های تشکیل دهنده مفصل در کنار یکدیگر و حفظ پایداری آن است.
 

رباط اجاره میدهد تا مفصل در جهات خاصی حرکت کرده و از حرکت آن در جهت های دیگر جلوگیری میکند. با این حال فشار بیش از حد تحمل رباط به مفصل موجب آسیب آن میشود.

وقتی نیرو در جهتی به مفصل وارد میشود که نباید حرکت کند رباط تحت کشش قرار میگیرد. برحسب شدت کشش وارد شده به رباط آسیب متفاوت است.

  • اگر کشش کم باشد معمولا پارگی های خفیف و میکروسکوپی در رباط ایجاد میشود. در این حال درد و تورم در محل آسیب رباط وجود خواهد داشت
  • وقتی کشش متوسط است رباط بصورت ناقص پاره میشود. در این حال شدت درد و تورم زیاد بوده و به علت خونریزی ایجاد شده در محل پوست روی رباط آسیب دیده کبود میشود
  • وقتی شدت کشش زیاد باشد رباط بطور کامل پاره میشود. در این وضعیت مفصل کاملا ناپایدار شده و ممکن است دررفتگی ایجاد شود
آسیب رباط جانبی خارجی در مچ پا
آسیب رباط جانبی خارجی در مچ پا

 

آسیب های رباط بیشتر در چه مفاصلی دیده میشوند

گرچه آسیب های رباط میتواند در هر مفصلی تز بدن ایجاد شود ولی شیوع آن در بعضی مناطق بیشتر است. شایعترین محل های آسیب رباط ها در مفاصل عبارتند از

مفصل زانو : پارگی رباط های صلیبی و جانبی در مفصل زانو معمولا بدنبال ضربات شدید ورزشی ایجاد میشود. در صورتی كه شدت این پارگی ها زیاد باشد معمولا برای درمان ناپایداری ایجاد شده از بازسازی رباط آسیب دیده استفاده میگردد

مچ پا : آسیب رباط های جانبی مچ پا بخصوص رباط جانبی خارجی آن معمولا بدنبال پیچ خوردگی آن ایجاد میگردد. درمان پیچ خوردگی پا معمولا بصورت غیر جراحی و با مدتی بیحركتی است. در مواردی كه ناپایداری مچ پا متعاقب پیچ خوردگی و اسیب رباطی شدید باشد بیمار نیاز به عمل جراحی بازسازی رباط خواهد داشت

آسیب رباط مچ پا
آسیب رباط مچ پا

شانه : پارگی رباط آكرومیوكلاویكولار در شانه در صورتی كه با دررفتگی مفصل آكرومیوكلاویكولار و جابجایی زیاد آن همراه باشد معمولا بصورت جراحی درمان میشود.

در مواردی كه مقدار دررفتگی و جابجایی استخوان های آكرومیون و ترقوه كم باشد درمان با مدتی بیحركتی شانه است. با این حال در مواردی كه ناپایداری مزمن ایجاد شود ممكن است بیمار نیاز به انجام جراحی بازسازی رباط پیدا كند

مچ دست : كشیدگی های شدید مچ دست موجب آسیب رباط های بین استخوانچه های آن میشود. درمان این كشیدگی ها و پارگی رباط ها كه معمولا بین دو استخوان اسكافویید و لونیت ایجاد میشوند معمولا با مدتی بیحركتی مچ دست با گچ گیری یا استفاده از بریس است.

در مواردی كه این آسیب رباط در دراز مدت موجب بروز ناپایداری شود ممكن است بیمار نیاز به عمل جراحی بازسازی رباط های آسیب دیده داشته باشد

شست دست : كشیدگی شدید مفصل متاكارپوفالانژیال شست دست میتواند موجب پارگی رباط جانبی آن شود. در صورت ناپایدار شدن این مفصل ممكن است نیاز به بازسازی رباط آسیب دیده وجود داشته باشد

 

درمان آسیب های رباط چگونه است

درمان آسیب های رباط معمولا بصورت چند هفته بیحرکت کردن مفصل است. این بیحرکتی در غالب اوقات موجب جوش خوردن رباط پاره شده میشود.

پارگی رباط ها غالبا به نحوی است که اجازه ترمیم را نمیدهد. رباط در محل پارگی ریش ریش و له میشود و در این وضعیت جایی در رباط برای بخیه زدن نیست.

در مواردی خاص که رباط در محل اتصال به استخوان پاره میشود ممکن است درمان پارگی با استفاده از عمل جراحی انجام گردد.

با این حال در غالب موارد درمان با مدتی بیحرکتی مفصل به منظور ترمیم خودبخودی بافت آن و سپس شروع حرکات مفصل برای ممانعت از خشکی آن است. این حرکات در قالب نرمش های کششی و تقویتی و تحت نظر فیزیوتراپ انجام میگردد.

در صورتی که پس از طی این مراحل مفصل ناپایدار باقی بماند مشخص میشود که رباط آسیب دیده نتوانسته است بصورت موثری ترمیم یابد.

در این حال معمولا نیاز به انجام جراحی وجود خواهد داشت. این عمل جراحی دیگر بصورت ترمیم نیست بلکه آن را بازسازی میگویند. بازسازی رباط ها معمولا بعد از گذشت چند ماه از زمان آسیب اولیه انجام میشود.

مشاوره

در عمل بازسازی معمولا رباط آسیب دیده ترمیم نمیشود بلکه بافتی دیگر جایگزین رباط میشود تا کار آن را انجام دهد. این بافت جایگزین معمولا تاندونی است که از جای دیگری از بدن گرفته میشود.

به علت شباهت زیاد بافتی بین رباط و تاندون میتوان از تاندون بجای رباط استفاده کرد. در اعمال جراحی بازسازی، تاندون پیوندی را در دوسر به استخوان های مورد نظر متصل میکنند تا در جای رباط قبلی قرار گرفته و کار آن را انجام دهد.