شکستگی اینترتروکانتریک استخوان ران. تشخیص و روش درمان

نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”

شکستگی اینترتروکانتریک Intertrochanteric fracture به شکستگی هایی میگویند که در آنها خط شکستگی از هر دو تروکانتر بزرگ و کوچک استخوان ران عبور میکند. این آسیب معمولا بدنبال زمین خوردن و در افراد مسن بخصوص در خانم های مسن  ایجاد میشود.

کلیات

در بالای استخوان ران یک برجستگی بزرگ به نام سر استخوان ران وجود دارد که در داخل حفره استابولوم مفصل میشود. زیر سر استخوان ران دو برجستگی دیگر قرار گرفته که به آنها تروکانتر بزرگ و تروکانتر کوچک میگویند. اینترتروکانتریک یعنی ناحیه بین تروکانترهای کوچک و بزرگ. برای مطالعه بیشتر در زمینه آناتومی این ناحیه به مقاله “آناتومی مفصل ران” مراجعه کنید.

شکستگی های اینترتروکانتریک جزء شکستگی های اطراف مفصل ران بوده و در دسته شکستگی های لگن قرار میگیرند.

علت شیوع شکستگی اینترتروکانتریک در سنین بالا اینست که در این سنین بخصوص در خانم های بعد از سن یائسگی، ناحیه اینترتروکانتریک دچار پوکی استخوان میشود و ممکن است این پوکی، استخوان را به حدی ضعیف کند که با یک زمین خودن ساده دچار شکستگی شود.

شکستگی های اینترتروکانتریک نسبت به شکستگی گردن استخوان ران معمولا در سنین بالاتر دیده میشود. عارضه نکروز سر استخوان ران در این شکستگی ها دیده نمیشود و اکثر آنها جوش میخورند.

این شکستگی ممکن است در جوانترها و بدنبال ضربات شدیدتر مانند تصادف اتومبیل ایجاد شود.

در این مقاله در مورد علائم و درمان و عوارض این شکستگی بطور مفصل صحبت میشود.

علائم شکستگی اینترتروکانتریک استخوان ران چیست

بیمار معمولا فرد مسنی است که بدنبال زمین خوردن توانایی ایستادن و راه رفتن را از دست داده است. وی درد شدیدی را در ناحیه لگن و کشاله ران احساس میکند که این درد با فشار موضعی به ناحیه شکستگی یا با حرکت دادن اندام تحتانی بیشتر میشود.

در افراد خیلی ناتوان بخصوص آنهایی که قوای ذهنی شان قدری تحلیل رفته است مهمترین علامت شکستگی ناتوانی در راه رفتن است و ممکن است درد زیادی را در ناحیه شکستگی احساس نکنند.

در سنین بالا نمیتوان حساب زیادی روی درد به عنوان علامت شکستگی اینترتروکانتریک باز کرد. در فرد مسنی که تا حال راه میرفته و ناگهان توانایی راه رفتن خود را از دست داده است باید به این شکستگی شک کرد.

نکته ای که در معاینه این بیماران دیده میشود این است که اندام تحتانی طرف مبتلا قدری کوتاه تر شده، به این صورت که اگر هر دو پای این بیماران را در حالت خوابیده به پشت با هم مقایسه کنیم میبینیم پاشنه یک پا قدری بالاتر از پای دیگر قرار گرفته است.

نکته مهم دیگر این است که اندام تحتانی مبتلا در این بیماران در حالت استراحت و دراز کشیده به پشت، به سمت بیرون چرخیده است. شدت این کوتاهی اندام و چرخش پا به خارج بیش از چرخش به خارج در شکستگی گردن استخوان ران است.

تورم و خونمردگی در پوست روی شکستگی هم از دیگر علائم بیماری است که معمولا یکی دو روز پس از شکستگی دیده میشود. خونمردگی در شکستگی گردن استخوان ران دیده نمیشود.

تشخیص قطعی این شکستگی به وسیله رادیوگرافی ساده داده میشود.

شکستگی لگن در ناحیه اینترتروکانتریک استخوان ران چگونه درمان میشود

بنابراین در این بیماران توصیه کلی اینست که به محض تشخیص شکستگی اینترتروکانتریک و در اولین فرصت، اقدامات طبی برای کنترل عوامل خطرساز مانند فشار خون یا دیابت انجام شده و بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد مگر اینکه وضعیت بیماری های داخلی بیمار آنقدر خطیر باشد که امید چندانی به زنده ماندن وی بعد از جراحی نباشد.

متاسفانه در بیماران مسنی که دچار این شکستگی میشوند احتمال مرگ و میر در یک سال اول بعد از شکستگی چه با عمل و چه بدون عمل زیاد است.
مخارج درمان این بیماران در بیمارستان و هزینه نگهداری از این بیماران بعد از شکستگی سالانه فشارهای سنگینی را بر اقتصاد جامعه و خانواده ها وارد میکند.

بسیاری از این بیماران حتی پس از جوش خوردن شکستگی ممکن است نتوانند کارآیی قبلی را در زندگی داشته باشند و خیلی از آنها مدتی بعد از شکستگی به خانه های سالمندان سپرده میشوند.

با توجه به نکات ذکر شده امروزه تاکید زیادی بر پیشگیری از ایجاد این شکستگی ها میشود که مهمترین را آن پیشگیری از وقوع پوکی استخوان است.

شکستگی لگن در ناحیه اینترتروکانتریک استخوان ران چه عوارض احتمالی دارد

بعد از هر شکستگی ممکن است بیمار با عوارض و مشکلاتی مواجه شود. این عوارض ممکن است ناشی از خود شکستگی باشد یا در جریان درمان ایجاد شود. مهمترین عوارض شکستگی های اینترتروکانتریک ران عبارتند از :

عوارض عمومی

زخم بستر، عفونت ریوی، عفونت ادراری و لخته شدن خون در ساق و احتمال انتقال این لخته به ریه عوارض خطرناکی هستند که چه برای درمان بیمار از عمل جراحی استفاده شود و چه نشود ممکن است بوجود آیند و جان بیمار را به خطر بیندازند.
البته احتمال ایجاد این عوارض در کسانی که بدنبال شکستگی عمل نمیشوند بسیار بیشتر است.

جابجا شدن پیچ و پلاک

گاهی اوقات چند هفته پس از جراحی، پیچ گذاشته شده در سر استخوان ران از سر خارج شده و شکستگی مجددا جابجا میشود. این عارضه بیشتر در کسانی که پوکی استخوان شدید دارند یا شدت شکستگی اولیه در آنها زیاد بوده و یا در کسانی که به درستی عمل نشده اند بیشتر دیده میشود.

در صورتیکه جابجا شدن پیچ و پلاک و شکستگی زیاد باشد بیمار نیاز به عمل جراحی مجدد دارد. در این عمل جراحی پیچ و پلاک قبلی خارج شده، شکستگی مجددا جااندازی شده و با پیچ و پلاک جدیدی فیکس و بیحرکت میشود.

 بد جوش خوردن شکستگی

عارضه بد جوش خوردن شکستگی اینترتروکانتریک در مواردی بوجود میاید که درمان جراحی برای بیمار انجام نشده یا در حین جراحی قطعات شکسته شده خوب جا اندازی نشده باشند و یا بعد از جراحی، به علت جابجا شدن پیچ و پلاک قطعات شکسته شده مجددا جابجا شوند.

در این موارد، اندام تحتانی مبتلا کوتاه تر شده و حالت چرخیده به خارج پیدا خواهد کرد.

این تغییر شکل ها در اکثر مواقع کم بوده و کوتاهی اندام با کمی بلندتر کردن پاشنه کفش جبران میشود. در موارد تغییر شکل شدید بخصوص اگر بیمار جوان باشد درمان بصورت انجام عمل جراحی استئوتومی است.

در این نوع جراحی قسمت هایی از بالای استخوان ران نزدیک به محل شکستگی قبلی به توسط جراح و بصورت کاملا کنترل شده ای شکسته شده و سپس قطعات در وضعیت مناسبی قرار میگیرند.

پس از آن به توسط پیچ و پلاک قطعات در جای خود فیکس و بیحرکت میشوند و به آنها اجازه داده میشود تا در وضعی جدید و اصلاح شده جوش بخورند.

جوش نخوردن شکستگی اینترتروکانتریک

عارضه جوش نخوردن شکستگی در شکستگی های اینترتروکانتریک کمتر از دیگر شکستگی های اطراف مفصل ران دیده میشود که به علل زیر است :

• شکستگی در محل استخوان اسفتجی ایجاد شده است . استخوان اسفتنجی توانایی خوبی در جوش خوردن دارد
• سطح تماس قطعات شکسته شده در محل شکستگی زیاد است
• خونرسانی محل شکستگی خوب است

با این حال تعدادی از شکستگی های اینترتروکانتریک ممکن است جوش نخورند. این وضعیت بیشتر در بیماری رخ میدهد که بدنبال شکستگی تحت درمان قرار نگرفته و یا پیچ و پلاک آن ها بعد از شکستگی جابجا شده است.

درمان این عارضه جااندازی شکستگی و فیکس کردن قطعات شکسته شده با پیچ و پلاک و در مواردی استفاده از پیوند استخوان است.

همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.

این مقاله چقدر مفید بود ؟

لطفا در زیر امتیاز بدهید