ساییدگی مفصل مصنوعی چیست

در طول بیش از نیم قرن که از تولد مفاصل مصنوعی گذشته است پیشرفت تکنولوژی در هر سال مفاصل بهتری را نسبت به انواع قدیمی تر آن بوجود آورده است. با این حال یکی از نقاط آسیب پذیری هر مفصل و از جمله مفصل مصنوعی محل حرکت در آن است.

ساییدگی مفاصل مصنوعی از علل مهم خراب شدن و از بین رفتن عمر عملیاتی آنها است. در این مقاله راجع به ساییدگی مفاصل مصنوعی و علل آن مطالب مهمی را یاد میگیریم. 

 

سایش سطوح مفصل مصنوعی

در محلی که دو سطح مفصل بر روی هم حرکت میکنند اصطکاک وجود دارد و این اصطکاک موجب خوردگی میشود. در مفاصل مصنوعی جدید مثلا در مفاصل مصنوعی لگن از سطوح متحرکی از جنس فلز و سرامیک استفاده میشود.

سرامیک یکی از سخت ترین مواد موجود در عالم است. با این حال حتی فلز و سرامیک هم ساییده میشوند. برتری بزرگ مفصل طبیعی نسبت به مفصل مصنوعی خاصیت خود ترمیمی آن است.

غضروف که در سطوح حرکتی مفاصل قرار دارد گرچه نرم است ولی میتواند آسیب های ریزی را که هر روزه در آن ایجاد میشود ترمیم کند در حالیکه این خاصیت در جسم مصنوعی وجود ندارد.

پس با گذشت مدتی از جراحی، تمام مفاصل مصنوعی بتدریج دچار سائیدگی wear میشوند. این ساییدگی در محل سایش دو سطح متحرک مفصل مصنوعی است.

بطور مثال در مفصل مصنوعی ران هم سر و هم کاسه میتوانند ساییده شوند. در مفصل مصنوعی ران جنس سر میتواند فلز یا سرامیک باشد و برای کاسه از پلی اتیلن (نوعی پلاستیک) یا سرامیک و یا فلز استفاده میشود.

همه این لایه ها ساییده میشوند البته میزان ساییده شدن سرامیک و فلز کمتر از پلاستیک است.

 

مواد محل تماس مفصل مصنوعی

رایج ترین سطوح متحرکی که در مفاصل مصنوعی استفاده میشود فلز و پلی اتیلن (نوعی پلاستیک مقاوم) است. بتدریج و با گذشت چند سال و با حرکت مداوم گوی فلزی، کاسه پلاستیکی بتدریج ساییده شده و از بین میرود.

در سال های اخیر از نوعی از پلی اتیلن بسیار مقاوم استفاده میشود تا این ساییدگی به حداقل رسانده شود. در افراد جوانتر که به نظر میرسد مفصل مصنوعی باید بیش از ۳۰ سال کار کند ترجیح داده میشود تا از سر سرامیکی بر روی کاسه پلی اتیلنی استفاده شود.

در این وضعیت ساییدگی در کاسه کمتر است. در افراد باز هم جوانتر میتوان هم سر و هم کاسه را از جنس سرامیک یا فلز انتخاب کرد تا میزان ساییدگی کم شود. با این حال استفاده از این مواد میتواند مشکلات دیگری را بوجود آورد.

 

 

 

بسته به اینکه بیمار چقدر به مفصل مصنوعی فشار وارد کرده و از آن استفاده کند و بسته به جنس مفصل و اینکه تکنیک جراحی چقدر خوب باشد این ساییدگی ممکن است بعد از ده سال یا حتی سی سال به حد قابل توجهی برسد.

در صورت ساییده شدن ممکن است لازم شود قسمت ساییده شده با عمل جراحی مجدد، تعویض گردد. در صورتی که از مواد خوب در ترکیب مفصل مصنوعی استفاده شود و در صورتی که زوایای کارگذاری اجراء مفصل مصنوعی خوب باشند میزان ساییدگی در مفصل مصنوعی کم میشود.

پس هم جنس مفصل مصنوعی و هم تکنیک درست کارگذاری آن میتوانند در سرعت و میزان سایش آن تاثیر گذار باشند.

پزشک معالج قبل از جراحی تعویض مفصل با در نظر گرفتن تمامی شرایط موجود سعی میکند مناسب ترین لایه های ساینده مفصل مصنوعی را برای بیمارش انتخاب کند تا میزان سایش در محل حرکت مفصل به حداقل برسد.

همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.

این مقاله چقدر مفید بود ؟

لطفا در زیر امتیاز بدهید