درمان آسیب ها و شکستگی های حلقه لگن چیست

نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”

درمان شکستگی های پایدار حلقه لگن

درمان  آسیب ناپایدار حلقه لگنی عمل جراحی است. همانطور که گفته شد در آسیب های ناپایدار حلقه لگن، معمولا آسیب قدامی بصورت شکستگی راموس های پوبیس و یا جداشدگی دو استخوان بی نام در محل سمفیز پوبیس است.

آسیب خلفی ( پشت) لگن هم معمولا بصورت شکستگی استخوان ایلیاک یا در رفتگی مفصل ساکروایلیاک ( مفصل بین استخوان ایلیاک و ساکروم) و یا شکستگی استخوان ساکروم است.

در این آسیب ها جااندازی و فیکس کردن شکستگی یا دررفتگی در قسمت خلفی لگن بسیار مهمتر از قسمت قدام یا جلوی آن است.

در بسیاری از اوقات پس از جااندازی و تثبیت استخوانی در قسمت پشت، حلقه لگن محکم شده و نیازی به جراحی جلوی لگن نیست ولی در مواردی، هم پشت و هم جلوی لگن باید جااندازی و فیکس شوند.

پزشک معالج برای فیکس کردن شکستگی یا دررفتگی های قسمت پشت لگن ممکن است از پیچ و پلاک یا پیچ به تنهایی استفاده کند. فیکس کردن آسیب های جلوی لگن هم ممکن است با استفاده از پیچ و پلاک یا اکسترنال فیکساتور انجام شود.

در دهه های قبل برای درمان آسیب های ناپایدار حلقه لگن از کشش اسکلتال استفاده میشد. در این روش پزشک معالج میله فلزی را در استخوان ساق یا ران بیمار قرار میداد و آنرا به وزنه ای متصل میکرد و بیمار سه ماه در همین وضعیت میماند. امروزه این روش منسوخ شده است.

استفاده از این روش نه تنها نمیتواند شکستگی یا دررفتگی را جااندازی کند بلکه موجب ایجاد عوارض بسیار جدی برای بیمار مانند زخم بستر، عفونت های ادراری و تنفسی و لخته شدن خون در پا و حتی مرگ بیمار شود.

بیماران با شکستگی حلقه لگن یا نیاز به عمل جراحی ندارند که معمولا پس از چند هفته استراحت بدون کشش و وزن نگذاشتن روی پا میتوانند راه بروند و یا نیاز به عمل جراحی دارند که باید این عمل برای آنها انجام شود. پس کشش در درمان قطعی این بیماران بی معنی است.

البته بیمارانی که نیاز به عمل جراحی دارند از زمان بستری شدن در بیمارستان تا زمانی که عمل جراحی برای آنها انجام میشود نیاز به کشش اسکلتال دارند تا شکستگی آنها آسیب بیشتری به احشاء نزند.

نکته بسیار مهم در درمان آسیب های حلقه لگن اینست که درمان این بیماران باید هر چه زودتر انجام شود.

در صورت نیاز به عمل جراحی، برای بدست آوردن نتایج خوب، این کار باید در یک هفته اول بعد از ضربه انجام شود. پس از گذشت یک هفته از آسیب، انجام عمل جراحی بسیار مشکل شده و نتایج آن همیشه خوب نخواهد بود.

معمولا بیماران بعد از جراحی آسیب های ناپایدار حلقه لگن میتواندد با کمک واکر یا دو عصای زیر بغل راه بروند ولی پای طرف اسیب دیده را نباید به زمین فشار دهند. راه رفتن بدون عصا یا واگر معمولا بعد از گذشت سه ماه از عمل جراحی است.

کنترل خونریزی و شوک

همانطور که گفتیم درمان آسیب های ناپایدار حلقه لگنی سه جزء مهم دارد که عبارتند از

•  کنترل خونریزی و شوک هموراژیک
• کنترل و درمان آسیب دستگاه ادراری
• درمان شکستگی

 کنترل کاهش فشار خون و خونریزی

از طرف دیگر باید جلوی خونریزی بیشتر را گرفت. در صورتیکه آسیب حلقه لگنی به صورتی باشد که دو استخوان بی نام از یکدیگر جدا شده و دور شده باشند باید آنها را به یکدیگر نزدیک کرد.

تا وقتی که این استخوان ها به یکدیگر نزدیک نشوند خونریزی ادامه خواهد یافت و ممکن است این خونریزی آنقدر ادامه یابد که هر چه خون به بیمار تزریق میشود به داخل لگن خونریزی کرده و در نهایت بیمار از دست برود. نزدیک کردن استخوان های بی نام از طریق عمل جراحی امکان پذیر است.

 وقتی بیمار اولین بار به توسط پرسنل درمانی آمبولانس در محل تصادف دیده میشود، اگر با معاینه اولیه، مشکوک به آسیب حلق لگنی باشد پرسنل درمانی، کمربند مخصوصی را به دور لگن وی میبندند تا بطور موقت استخوان های جابجا شده را به یکدیگر نزدیک نگه دارد.

نکته بسیار مهم در استفاده از این وسیله اینست که نمیتوان از آن برای مدتی بیش از چند ساعت استفاده کرد وگرنه موجب بروز زخم فشاری در زیر آن میشود.

وقتی پزشک معالج در بیمارستان با عکس برداری از لگن مشخص کرد که لگن شکسته و قطعات شکسته شده دچار جابجایی زیادی شده اند برای بند آوردن خونریزی با استفاده از عمل جراحی قطعات را به هم نزدیک میکند.

این عمل ممکن است بصورت بسته و بدون شکاف جراحی باشد و پس از جااندازی، استخوان ها به توسط اکسترنال فیکساتور به هم متصل شوند و یا ممکن است بصورت جراحی باز باشد.

در صورت جراحی باز ممکن است برای در کنار هم نگه داشتن قطعات، از اکسترنال فیکساتور یا پلاک استفاده شود.

این عمل جراحی ممکن است موقتا و فقط برای کنترل خونریزی انجام شده و بعد از چند روز عمل جراحی نهایی بیمار برای جااندازی قطعات و تثبیت آنها صورت گیرد و یا ممکن است عمل اول و آخر بیمار یکی باشد.

علل دیگر خونریزی و شوک چیست

آسیب حلقه لگن ضایعه بسیار شدیدی است و نشانه آن است که بیمار ضربه بسیار شدیدی را تحمل کرده است بنابراین در بسیاری از این بیماران، شکستگی و ضایعات در دیگر نواحی بدن هم وجود دارد. منبع و منشا شوک ناشی از خونریزی در این بیماران بجر خونریزی داخل لگن ممکن است عوامل زیر باشد

• خونریزی داخل شکمی به علت پارگی احشاء داخل شکم مانند طحال یا کبد

• خونریزی داخل ریه

• خونریزی در ران به علت شکستگی ران و یا خونریزی از زخم های بازی که بوجود آمده است.

پزشک معالج بررسی های وسیعی را در این بیماران انجام میدهد تا متوجه شود علت خونریزی و کاهش فشار خون بیمار چیست و پس از کشف علت، متناسب با آن درمان مورد نیاز را انجام میدهد.

درمان آسیب دستگاه ادراری

مهمترین آسیب های سیستم ادراری بدنبال شکستگی ها و آسیب های حلقه لگنی پاره شدن مثانه و پاره شدن مجرای ادرار بعد از مثانه است. شیوع این آسیب ها در مردان بیش از زنان است.

در بیماران با آسیب حلقه لگنی معمولا پزشک از بیمار میخواهد تا ادرار کند. اگر بیمار بتواند به راحتی ادرار کرده و رنگ ادرار وی طبیعی باشد معمولا آسیب جدی دستگاه ادراری وجود ندارد ولی اگر بیمار نتواند ادرار کند یا رنگ ادرار وی خونی باشد یا در نوک مجرای ادراری وی خون مشاهده شود احتمال آسیب دستگاه ادراری وجود دارد.

در این موارد پزشک معالج بررسی هایی را برای کشف پارگی های احتمالی مثانه یا مجرای ادراری انجام میدهد.

این بررسی ها بصورت انجام سیستوگرافی ( عکس برداری رنگی از مثانه) و اورتروگرافی رتروگراد ( عکس برداری رنگی از مجرای ادراری) است.

اگر این بررسی ها آسیب مجرای ادراری را نشان دهد پزشک معالج ممکن است برای برقرار کردن جریان ادرار، سوند یا لوله ای را از راه شکم به درون مثانه بیمار بفرستد که به آن سیستوستومی سوپراپوبیک Suprapubic cystostomy میگویند.

البته در صورتیکه بیمار نیاز به جراحی ارتوپدی بر روی جلوی حلقه لگنی داشته باشد بهتر است بجای سوند شکمی سوند از طریق مجرای ادراری آسیب دیده کارگذاشته شود.

پارگی مجرای اداری معمولا نیاز به عمل جراحی ترمیمی دارد ولی چون ترمیم زود هنگام آن با عوارضی همراه است معمولا متخصصین ارولوژیست ترجیح میدهند ترمیم جراحی آن را بصورت تاخیری و پس از چند ماه انجام دهند.

در صورتیکه مثانه دچار پارگی شده و بیمار نیاز به عمل جراحی ارتوپدی در جلوی حلقه لگن داشته باشد پارگی مثانه باید ترمیم شود ولی در صورتیکه نیازی به عمل جراحی ارتوپدی در جلوی حلقه لگن نباشد در مواردی ممکن است متخصص ارولوژیست ترمیم پارگی مثانه را به بدن واگذار کرده و آنرا جراحی نکند.

نتایج آسیب های حلقه لگن و درمان آنها

 در شکستگی های پایدار یعنی شکستگی هایی که در نوجوانان بصورت کندگی استخوان است و یا در شکستگی افراد مسن  که بدنبال زمین خوردن ایجاد میشوند، معمولا شکستگی بخوبی جوش خورده و بیمار مشکل خاصی پیدا نمیکند.

در شکستگی هایی که بدنبال آسیب های پر انرژی مثل تصادف اتومبیل یا سقوط از ارتفاع بوجود میاید وضعیت متفاوت است.

وضعیت نهایی این بیماران تا حد زیادی به دو عامل مهم بستگی دارد. یکی کیفیت جااندازی حلقه لگن تغییر شکل یافته به توسط پزشک معالج و دیگری آسیب دیگر ارگان هایی که در داخل لگن قرار گرفته و در حین شکستگی آسیب دیده اند.

اگر پزشک بتواند شکل حلقه لگن را با عمل جراحی به وضعیت قبل از شکستگی بازگرداند نتایج خوب است. البته بیماران تا ماهها بعد از اینکه توانایی راه رفتن را پیدا میکنند لنگش دارند. این لنگش عمدتا به علت آسیب و یا ضعیف شدن عضلات اطراف لگن ایجاد میشود و این عضلات برای بدست آوردن مجدد کارایی نیاز یه تمرینات ویژه و بمدت زیاد دارند.

مشکلات دیگر مانند درد در ناحیه لگن، خوب راه نرفتن و یا مشکلات جنسی ممکن است به علت آسیب اعصاب لگن بوجود آید.

این آسیب ها در حین ضربه اولیه ای که موجب شکستگی شده است بوجود میاید و ممکن است بعد از چند ماه کاملا بهبود پیدا کرده و یا ممکن است این بهبودی کامل نبوده و موجب مشکلات ذکر شده گردند.

همین حالا مشورت کنید:
در صورتیکه این مقاله بیماری یا مشکل خاصی را شرح داده است میتوانید با نویسنده آن که بیشترین اطلاعات ارتوپدی در همین زمینه را دارد مشورت کنید.

این مقاله چقدر مفید بود ؟

لطفا در زیر امتیاز بدهید